Mijn resurfacing operatie en revalidatie (3)

02-11-2022
Resurfacing van de heup

De juiste chirurg kiezen voor je resurfacing operatie

Zoals je in deel 1 al kon lezen heb ik voor mijn resurfacing operatie gekozen voor Dr Koen De Smet van de Anca-kliniek in Sint-Martens Latem. Op een internetforum over resurfacing had ik gelezen dat hij één van de beste chirurgen ter wereld is op dit vlak. Dat gaf mij toch al wat vertrouwen… als het dan toch moest, dan liever door een wereldautoriteit. Koen De Smet is een zeer betrokken mens met een pak aan ervaring en kennis die met zelfverbeterende ingesteldheid probeert om de perfectie te benaderen.

Dr. De Smet heeft bij mij de Adept Metal on Metal (MoM) resurfacing device geplaatst. Het proefproject Recerf CoC (Ceramic on Ceramic) waar ik interesse in had stond on hold. Dr. De Smet was van mening dat voor mij de MoM zeker een goede optie was omdat dit door de jaren zijn degelijkheid al heeft bewezen. Voor een nieuw soort prothese moet men dit altijd afwachten, hoe goed de initiële resultaten ook zijn.

Zoals je in de vorige blog kon lezen heb ik onmiddellijk na de bespreking van mijn laatste MRI (met mijn sportarts) contact genomen met de Anca-kliniek om te informeren wanneer de eerstvolgende mogelijkheid voor operatie was. Tot mijn grote verbazing kon deze al 3 weken later ingepland worden. Mijn ervaring met de Anca-kliniek is uitermate positief. Zowel de chirurgen als de administratieve ondersteuning waren top.

Twijfels

Eens de datum is vastgelegd begint natuurlijk wel de stress. Je begint na te denken en toch weer te twijfelen of je wel de juiste beslissing hebt genomen. Je beseft dat deze operatie onomkeerbaar is.

Eigenaardig genoeg waren mijn pijn en klachten de week voor de operatie plots veel minder. Mogelijk leidt de spanning van de operatie je af en probeert je onderbewuste er nog alles aan te doen om de operatie te vermijden.

Laat je ook niet in de war brengen omdat je soms bij intensievere belasting een beter gevoel hebt dan wanneer je weinig doet. Dit betekent niet dat je artrose beter is. Het is waarschijnlijk omdat je spierdoorbloeding dan meer geactiveerd wordt, je zet meer spanning op je spieren waardoor je een stabieler gevoel creëert. Zo voelde ik mij meestal beter door zwaardere wattages te trappen en ook squatten met zwaardere gewichten kon soms verlichting brengen. Dit kan ook een mentale kwestie zijn. Het gevoel dat je een zware belasting kan verdragen neemt even je angsten weg en door de adrenaline en endorfine wordt ook de pijn gecamoufleerd maar eigenlijk is er structureel niets veranderd. 

Het is normaal dat je twijfelt tot wanneer je op de operatietafel ligt. Ik moest al de dag voordien binnen en als mijn vrouw niet bij mij was geweest was ik de avond voor de operatie terug naar huis gekeerd.

Je zintuigen staan op scherp om alle informatie in jouw omgeving op te vangen. Tijdens de pré-operatieve onderzoeken kom je misschien mensen tegen die al voor hun tweede resurfacing operatie komen. Sommigen zullen uitermate positief zijn maar anderen zeggen toch iets wat je minder vertrouwen geeft.

Voor mij was opnieuw (pijnloos) kunnen lopen een belangrijke motivatie om deze resurfacing operatie te laten doen. In de wachtkamer raakte ik in gesprek met een lotgenoot die deze ingreep 5 jaar eerder al had laten doen en nu voor zijn andere kant kwam. Hij vertelde dat hij zeker tevreden was maar hij zei ook dat lopen niet lukte.  Dat kwam op dat ogenblik hard binnen en gaf mij geen goed gevoel.

Ik kan alleen maar adviseren om al die informatie met een korreltje zout te nemen. Ieder heeft zijn verhaal en veel van wat kan of niet kan na de operatie ligt ook aan je instelling en wilskracht. Niet iedereen is bereid om snel aan de revalidatie te werken. In het begin kan dit best wel pijnlijk zijn. Bovendien is lopen niet voor iedereen zo belangrijk waardoor ze het makkelijker opgeven als het in het begin niet lukt.

Jezelf voorbereiden op je resurfacing operatie

Laat je niets wijsmaken, dit is een zware orthopedische operatie. Mensen hangen soms liever de held uit en zeggen dat het weinig voorstelt. Neem het van mij aan, het is een grote en zware operatie. De postoperatieve periode gaat gepaard met vervelende ongemakken die je soms heel onzeker maken. Uiteraard gaat iedereen er op zijn eigen manier mee om, de ene al vlotter dan de andere. Misschien is het makkelijker als je al eerder werd geopereerd.

Probeer je vooraf zo goed mogelijk te informeren en werk zoveel mogelijk onzekerheden weg. Zit er niet mee om verschillende keren op consult te gaan bij je chirurg en bekijk eens een filmpje van de operatie zelf. Het is belangrijk dat je beseft wat er allemaal gaat gebeuren. Ook al zijn de beelden confronterend, hoe meer je je kan instellen op wat er met je lichaam gebeurt tijdens de operatie hoe sneller het aanvaardingsproces kan beginnen en hoe beter je hersenen al kunnen beginnen te anticiperen. Als je elke dag een koude douche neemt dan zal de dag dat je in een ijskoud meer wil springen veel beter worden geanticipeerd door je lichaam dan wanneer je nooit onder koud water hebt gestaan.

Voor mij was het heel belangrijk dat ik werd geopereerd door de chirurg waarvoor ik had gekozen. Ik begrijp dat iedereen moet leren en dat de rest van het team ook meer dan capabel is maar voor mij persoonlijk gaf dit toch houvast.

Mogelijke complicaties bij een resurfacing operatie

Resurfacing van de heup is een vrij zware operatie en zoals bij elke operatie zijn complicaties altijd mogelijk. Geen enkele chirurg weet hoe je lichaam zal reageren op een traumatische ervaring. Heupresurfacing uitgevoerd door een ervaren chirurg is al bij al een veilige ingreep met weinig complicaties.

Je leest soms horrorverhalen over metaalvergiftiging en femurbreuken maar in de realiteit komt dit echt niet vaak voor.  De kans dat dit gebeurt is niet groter dan dat je morgen verkeerd valt en je heup breekt. Ook de verhalen van het loskomen van de cup zijn achterhaald. Uiteraard kan dit gebeuren maar als de cup goed geplaatst is en de tijd gekregen heeft om goed in te groeien en er voldoende gewerkt is aan het versterken van de omliggende weefsels zal dit zelden gebeuren.

De operatie zelf

De operatie wordt meestal onder volledige narcose uitgevoerd. Ik wou echter absoluut onder plaatselijke verdoving (ruggeprik) geopereerd worden. De anesthesist probeerde mij dit wel af te raden. Ik begrijp ook waarom. Als je tijdens de operatie alsnog het gevoel krijgt dat je het niet aankan en in paniek raakt bemoeilijkt dit de procedure. Ik wist van mezelf zeker dat ik dit aankon. Echter, ook al ben je vanaf je middel volledig gevoelloos, het is verre van comfortabel. Je ligt in een vervelende houding op je zij en je voelt de fixaties rond je buik echt drukken op je ingewanden. Dat was vrij pijnlijk en ongemakkelijk. Op het einde van de operatie konden ze mijn operatiekleedje uitwringen van het zweet, niet van de angst maar van het ongemak. Dus voor de mensen die geen specifieke angst hebben voor een volledige narcose zou ik dit wel aanbevelen.

Hou er ook rekening mee dat je alles voelt. Je voelt geen pijn maar wel verschillende sensaties, van het insnijden, het ontwrichten, het kloppen en boren. Voor het vermijden van de misselijkheid moet je de narcose alvast niet laten want de dag na de operatie was ik de hele dag echt misselijk. Dit kwam vermoedelijk door een overgevoeligheid aan de medicatie (o.a. morfine)

resurfacing heup
Enkele dagen na de operatie

De duur van de operatie is gemiddeld 60 à 90 minuten. Dit hangt af van de complexiteit en van de schade aan het bot, de hoeveelheid necrose, osteofyten en uiteraard ook de ervaring van de chirurg. Bij mij duurde het exact een uur en dat ging betrekkelijk snel voorbij naar mijn gevoel.

Terug op de kamer ben je blij dat het achter de rug is maar dat is het begin van een lange weg met vele obstakels die je stap per stap moet overwinnen. Verwacht zeker discomfort en wat pijn. Hoe veel en hoe lang is voor iedereen verschillend. Veel heeft ook te maken hoe je de operatie bent ingegaan en wat je pijndrempel is. Als je al een lange tijd gecompenseerd hebt met andere lichaamsdelen en spieren is het goed mogelijk dat je tijdens de eerste revalidatie periode aan die delen meer pijn zal voelen boven op de pijn van de spieren die moeten herstellen van de operatie.

De eerste stapjes

Resurfacing heup
De dag na de operatie

De dag na de operatie komen ze je halen voor je eerste stapjes met krukken. In mijn geval moest ik de kinesiste onverrichterzake terugsturen. Niet omdat ik mijn eerste stapjes nog niet durfde zetten, maar omdat ik zo misselijk was dat ik niet uit mijn bed kon. Pas tegen de avond van de dag na de operatie ging de misselijkheid wat over en kon ik met mijn krukken toch eens een paar voorzichtige stapjes doen. Je leert ook hoe je in en uit bed komt. Dat is belangrijk want na 4 dagen mag je naar huis.

Stappen als revalidatie

Als je naar huis gaat krijg je beperkte instructies mee. Je leert een paar oefeningen die je moet doen maar kinesitherapie wordt in de eerste fase afgeraden. Voorzichtig bewegen, luisteren naar je lichaam en vooral stappen is de boodschap. Na ongeveer 2 à 3 weken kan je vaak één kruk achterwege laten en korte tijd nadien, je zal zelf wel aanvoelen wanneer, kan je ook je tweede kruk achterwege laten.

Stappen is zowel goed voor de spieren rondom de heup om stilaan weer te activeren, maar de gewichtsbelasting is ook belangrijk voor het ingroeien van je heupcup. Stappen, stappen, stappen, dat is het advies dat je krijgt. Ik had op dat moment nog geen zin om onder de mensen te komen, dus ik heb rondjes rond onze tafel gelopen. In het begin 5 rondjes, dan 10… dan 10 in elke richting. Na een paar weken liep ik 300 toertjes rond de tafel… Gekkenwerk als ik er nadien aan terugdenk.   

De eerste weken na de operatie

Het is belangrijk dat je vooruitgaat maar niet hoe snel. Soms blijf je wat hangen in een fase en dan zal je ineens enkele grote stappen vooruitzetten. De eerste 3-4 weken waren voor mij echt confronterend.  Je kan bijna niet slapen omdat je op geen enkele manier goed ligt. Op je geopereerde kant liggen lukt uiteraard niet. Ook op je andere zij liggen is te pijnlijk omdat je spieren die trekbelasting nog niet aankunnen. Je kan proberen om dit met een kussen tussen je benen op te lossen maar het blijft een moeilijke tijd. Als je tijdens je slaap een foute beweging doet dan krijg je wel een stevige pijnscheut.

Elke dag voel je dat het een beetje beter gaat maar in deze fase ben je nog vlug tevreden. Dat verandert snel want je zal steeds meer willen kunnen en steeds meer willen testen om vertrouwen te zoeken in deze operatie. Je raakt dikwijls gefrustreerd omdat het naar jouw gevoel niet snel genoeg gaat maar vergeet dan niet eens achteruit te kijken waar je vandaan komt. Ook een Youtube-filmpje van de operatie bekijken laat je snel beseffen dat dit wel een serieuze traumatische ervaring was voor je lichaam. Hiervan herstellen heeft echt tijd nodig.

Schrik ook niet als je na de operatie het gevoel hebt dat je ene been langer is dan het andere. Dit is slechts een tijdelijke perceptie die verdwijnt na enkele dagen of weken.

Bel of neem via mail contact op met je chirurg als je twijfels hebt. Dit is beter dan onzeker rond te blijven lopen. Normaal mag dit voor hem of haar geen probleem zijn en zijn ze dat wel gewoon.

Elke patiënt maakt zijn eigen proces door en evolueert in zijn eigen tempo. Sommigen kunnen al heel snel zonder krukken terwijl anderen er enkele weken, soms maanden langer over doen. Die laatsten kunnen misschien al sneller zelf hun kousen en schoenen aantrekken terwijl degenen die al na enkele weken zonder krukken lopen net daar langer problemen mee hebben. Ga vooral niet vergelijken. Ieder moet zijn eigen verhaal schrijven.

Litteken na postero-laterale ingreep

De eerste revalidatiefase

De eerste echte revalidatiefase begint bij de meesten tussen week 3 en 6. Dit hangt af van je gevoel en kennis van je eigen lichaam. Topsporters kennen hun lichaam meestal net wat beter dan de gemiddelde patiënt. Topsporters hebben dan ook een nadeel: ze zijn zo eergierig en zoeken altijd de grens op van wat kan. Dit maakt dat ze meestal langer moeten omgaan met tegenreacties en af en toe een serieuze setback hebben omdat ze de grens misschien net wat veel hebben afgetast.

Ben je zelf geen prestatie-atleet bent laat je dan ook niet ontmoedigen door deze mensen die schijnbaar veel sneller belastbaar zijn. Het is hun wilskracht om elke dag hard te werken en hun vermogen om meer pijn te kunnen verdragen dat hun zo vooruit helpt. Ze zijn dan wel bereid om er wat meer en wat langer pijn bij te nemen.

De verschillende sensaties die je voelt zullen jou vaak onzeker maken. Soms voel je stekende pijntjes, dan voel je weer meer ‘clunking’. Een andere dag heb je wat diepere pijn, voelt alles weer wat meer gespannen en lijkt het alsof er een tak in je been zit. Het hoort er allemaal bij. Gaandeweg zal dit wegebben en zal je vooral nog rare sensaties voelen als je de belasting nog eens hebt opgedreven.

Na 6 weken ga je bij de chirurg op controle, waar ze een rx nemen om te zien of alles goed op zijn plaats zit. Vanaf dit moment krijg je dan ook groen licht om alles te doen, met uitzondering van schokbelasting.

Opnieuw sporten met je “sportheup”

Als sporter wil je uiteraard zo snel mogelijk weer echt actief zijn.  Naast het stappen mag je na 2 weken op de hometrainer, zonder weerstand uiteraard.

Eens de fase van de rondjes rond de tafel voorbij begon ik op de loopband te wandelen. Daarbij kon al een beetje beginnen spelen met het tempo en ook met de helling. Verder bouwde ik na enkele weken de weerstand op bij het fietsen, zodat ik zwaardere wattages kon fietsen. Dit hielp mij niet enkel om kracht in de benen op te bouwen maar gaf mij ook al wat inspanningsgevoel. Als atleet wil je toch iets kunnen doen dat jou doet zweten… als lopen nog niet gaat is fietsen voor mij the next best thing.

revalidatie na resurfacing
Werken aan balans en stabiliteit

Daarnaast heb ik, zodra het kon, heel hard gewerkt aan stabilisatie en mobilisatie. Ik wilde zo snel mogelijk weer kunnen lopen. Als personal trainer weet ik dat het trainen van de spieren rond de heup de eerste stap daar naartoe was. Door mijn job heb ik het geluk allerlei revalidatiemateriaal bij mij thuis te hebben: bosu trainers, balanceerkussens, red cord, airmat, spinning fietsen, loopband. Uiteraard kan jij ook naar een fitness of fysiocentrum gaan.

Om mijn revalidatie nog te intensifiëren ga ik tegenwoordig ook elke twee weken bij Sporti-Fy in Waasmunster. Ik werk er samen met Freke Peeters om de verschillen die er nu nog zijn tussen links en rechts zoveel mogelijk weg te werken. Het feit dat zij dit kunnen uitmeten waardoor we ons zeer precies op de juiste spiergroepen kunnen richten voor de oefeningen is heel nuttig. Het is uiteraard ook fijn om de vooruitgang te kunnen meten.

Hardlopen met resurfacing prothese

Dr. Koen De Smet laat alle beperkingen op activiteiten vallen vanaf 3 maand. Vanaf dan mocht ik opnieuw voorzichtig beginnen lopen. Vele andere chirurgen raden aan om 6 maand tot zelfs 12 maand te wachten om te lopen. Ik begrijp ook waarom.

Om het lopen weer op te bouwen heb ik mijn eigen protocol uitgewerkt. Ik ben ervan overtuigd dat dit voor elke loper veel kans geeft op succes. Het is belangrijk om je lichaam de juiste prikkels te geven en deze te combineren met spierversterkende oefeningen. Ik ben echt beginnen lopen 4 maand na de operatie. Na drie maand deed ik wel al oefeningen in functie van het lopen ter plaatse met weerstand.

De eerste loopervaringen waren niet altijd positief. De spieren rond de heup verkrampten als snel en ik vreesde dat dit altijd zo zou blijven. Als de ingesneden spieren protesteren kan (en mag) je echt niet door die spanning lopen. Toch ben ik erin blijven geloven en aan werken. Ik ondervond dat het punt waar het  vastliep steeds verder verschoof.

Omdat wij op dat moment in Oostenrijk waren ben ik begonnen met bergop te lopen. Dit gaf mij een veiliger gevoel omdat de impact kleiner is. Voor bergop lopen heb je door de kleine stapjes ook minder ROM (range of motion) nodig. De eerste keer deed ik blokjes van 5 minuutjes, de tweede keer waren mijn blokjes al ongeveer 10 minuutjes en de derde keer liep ik het hele traject in een half uur naar boven.

Bergop ging al snel vrij vlot, vlak lopen was toch iets moeilijker. De snelheid ligt (bij mij toch) hoger en je ROM is anders. In het begin blokkeerden mijn spieren soms waardoor ik al snel moest wandelen. Toch gaf ik niet op, ik probeerde zoveel mogelijk in terrein en tempo te variëren. Intussen bleef ik verder werken aan de spieren rond mijn heup. Pas als deze eens doorgesneden geweest zijn besef je wat je als loper van je heupen vraagt.

Als referentie: 7 maand na mijn resurfacing operatie loop ik al 10 km ruim onder de 37 minuten. Op de loopband loop ik nu 30 minuten aan 17,5km/u en doe ik ook weer intervaltraining.

Hardlopen met sportheup
6 maand na de operatie

Einde van de eerste fase

Terwijl ik dit schrijf ben ik zelf nog in volle revalidatie. Omdat ik weet hoe moeilijk deze weg is wil ik mijn ervaring zo snel mogelijk delen. Als jij al een tijd niet meer kan lopen omwille van heupartrose, dan kan ik jou hopelijk met deze gids helpen.

Op dit moment is de ondergrond waarop ik loop ook nog heel belangrijk. Ik merk dat ik op zachte ondergrond en op mijn loopband (LifeFitness, bekend om de zachte demping) al betrekkelijk comfortabel kan lopen. Op beton of asfalt lopen is op dit moment nog lastiger. Als ik samen met mijn vrouw rustig loop heb ik weinig hinder. Als ik iets meer tempo probeer te lopen stel ik vast dat mijn spieren toch nog makkelijk protesteren. Om comfortabel langere stukken te lopen moet ik buiten ongeveer 2 km/u langzamer lopen dan op de loopband.

Ik ga ervan uit dat dit met de tijd ook nog zal verbeteren. Toch probeer ik harde ondergrond wel iets meer te mijden dan vroeger. Ik beperk mij voorlopig ook tot 3 keer lopen per week. Ik zie wel wat de toekomst brengt. Mogelijk blijf ik tevreden met 3 keer per week, misschien ook niet. 7 dagen op 7 lopen hoeft niet meer om tevreden te zijn. Bovendien wil ik mijn rechterheup en andere gewrichten ook wat sparen.

Er waren zeker momenten dat ik twijfelde of het nog ooit zou lukken om weer van mijn geliefde sport te kunnen genieten. Ik durf nu zeggen dat het wel komt. Tegelijkertijd ben ik ervan overtuigd dat ik met momenten nog tegen de herstellimieten van mijn operatie zal lopen maar zonder grote tegenslagen zal ik mijn doel bereiken.

Ik hoef niet meer de eliteatleet te zijn die ik was. Er is om te beginnen de factor leeftijd waaraan niemand ontkomt. Ik wil wel nog het gevoel hebben dat ik het kan en dat mijn lichaam kan genieten van een intense training zodat mijn geest even dat bevrijde gevoel van de goeie dagen kan herbeleven.

Mijn visie op lange termijn

Ik denk dat je een jaar tot zelfs anderhalf jaar moet rekenen om te kunnen zeggen dat je prothese bijna als je eigen heup voelt. Ook om te zeggen dat je het indien nodig opnieuw zou doen voor de andere heup. Niet het leukste scenario om naar uit te kijken maar wie geboren is met een gevoeligheid voor artrose zal dat meestal bilateraal ondervinden. Ook bij mij is al artrose zichtbaar in mijn andere heup maar voorlopig heb ik nog geen pijn. Het kan ook best zijn dat dit bij jou niet zo is en dat het afbraakproces van kraakbeen stabiliseert naarmate de belasting bij het ouder worden meer gedoseerd wordt. Als je het lichaam de tijd geeft om zich aan te passen aan de juiste belasting en een goede omgeving kunt creëren met de juiste ingrediënten dan kan het soms zorgen voor een wonder.

Feit is dat prestatieatleten minder snel tevreden zijn dan de gemiddelde mens. Een ingreep wel of niet als succesvol beoordelen zal bijgevolg van meer criteria afhangen.

Resurfacing Ondersteuningstraject

Ik heb zelf ondervonden dat specifieke richtlijnen en protocollen voor atleten met resurfacing niet makkelijk te vinden zijn.

Wil jij graag ondersteuning tijdens jouw resurfacing traject? Ik help jou met een gepersonaliseerde revalidatieaanpak. We maken samen een oefenprotocol bestaande uit stabilisatie en versterkende oefeningen gericht op een terugkeer naar het lopen.

Ik ben er persoonlijk van overtuigd dat wie deze oefeningen nauwgezet uitvoert met bijna 100% zekerheid weer zal kunnen genieten van de loopbeleving (op voorwaarde dat de prothese vakkundig en perfect is geplaatst)

Opgelet: ik ben personal trainer, geen kinesist, noch arts. De oefenprotocollen zijn het resultaat van mijn eigen kennis en ervaring. Vraag aan jouw arts groen licht alvorens met deze oefeningen te starten.

De oefeningen vragen wel de ingesteldheid van atleet want je moet het uiteindelijk nog altijd doen. Wel maakt het een enorm verschil als er iemand is die jou begrijpt en samen met jou op pad wil gaan om jezelf weer terug te vinden.

Heb jij als atleet ook vragen over heupartrose en resurfacing, vul dan vrijblijvend onderstaand contactformulier in

Voornaam
Familienaam
E-mail
Bericht
Het formulier is met succes verzonden!
Er waren wat fouten bij het verzenden van het formulier. Controleer nogmaals alle formuliervelden.