Hoop is een schrale troost

12-06-2025
Grafsteen met kraai en bloemetje - symboliseert hoop

Hoop lijkt zo’n eenvoudig woord, maar draagt zoveel gewicht. Het is tegelijk onze redding en onze kwetsbaarheid. Want wat als die hoop vals blijkt? En toch kunnen we er niet zonder.

In deze blogpost verken ik wat hoop werkelijk betekent in ons leven – van de krachtige verwachtingen van onze jeugd tot de zachte nederigheid waarmee we op latere leeftijd durven te hopen. Want misschien is het juist die nederigheid die hoop zo waardevol maakt.

Hoop is een nederige manier van verlangen naar iets beter

We hopen allemaal op beter…
Dat het maar goed gaat…
Hopen dat het lukt.
Hopen dat het lot ons gunstig gezind is.
Hopen dat het voor altijd zo mag blijven duren.
Hopen dat het stopt, enzovoort.

Hoop doet leven. En zonder hoop kun je niet leven. Hopen met hopen, zeg maar.
Hoop is die kleine kans op de uitzondering… dat het anders kan zijn, beter.


Wat hoop betekent als je ouder wordt

Naarmate we ouder worden, wordt zekerheid steeds vaker vervangen door hoop.
Omdat we beseffen dat het leven geen garanties geeft. Ook niet als je alles juist doet.
En naar het einde toe besef je dat al dat hopen vaak uitdraaide op een teleurstelling.


Maar het hield ons wel overeind.
Als een onzichtbaar baken van vertrouwen in een grotere, goede kracht.
Een kracht die ons gunstig gezind zou zijn omdat we een goed mens zijn.
Omdat we dankbaar zouden zijn als we geholpen worden in ons lijden.

Hoop is zo’n gedachte die hangt tussen leven en dood.
Ze is verbonden met een levenslustige herinnering uit het verleden.
Zoals een kind dat op een vakantiedag zachtjes wakker wordt gestreeld
door de vroege, binnenvallende ochtendzon en voelt: vandaag kan alles.


Geloof en het verlangen naar een beter leven

“Laat ons bidden” is eigenlijk: laat ons hopen.
Veel gelovigen halen hun hoop uit de verrijzenis van Jezus.
Na regen komt zonneschijn.

Helaas blijf je wel met littekens zitten.
En komt de zon soms enkel terug tegen een prijs.
Maar wat zou het leven zijn zonder hoop?

Zonder hoop komt er gelatenheid.
Onverschilligheid.
Het is de hoop die je koestert die het leven zinvoller maakt.
Ook al is het maar een gedachte, ze houdt ons bezig.
Want zelfs twijfel over haar nut is een vorm van hoop.
Twijfel betekent: er is een kans op beter.
En dat is beter dan niks.

Valse hoop is één van de slechtste dingen die je kan geven.
Het is alsof je iemand een reddingsboei toewerpt,
wetende dat de storm te sterk en te lang zal duren om het te overleven.
Maar het is moeilijk om geen valse hoop te geven.
Want ergens hopen we toch altijd op een mirakel.

Soms vinden mensen dat beetje extra vertrouwen
in het geloof van een ander — dat er echt nog hoop is.
En het is soms ook vreemd
hoe het leven in een uitzichtloze situatie tóch een positieve wending kan nemen.
Misschien door de positieve trillingen van een mindset met hoop.

Hoop hoort bij ons zijn.
Het maakt deel uit van ons mens-zijn.
Een kind verdient het om in een hoopvolle omgeving op te groeien.
Maar wel met het nodige realisme:
hoop is niet meer dan een ingesteldheid.
Een manier van denken die nét wat meer kans geeft op een positieve uitzondering.
Maar ook niet meer dan dat.
Want het lot beschikt over leven en dood.

Het is bijna een verplichte levenshouding.
Een kenmerk van ons bestaan.


Hoop als strohalm: kwetsbaar, maar levensnoodzakelijk

Naarmate we ouder worden, krimpt het hoopgevoel.
Door het leven, of beter: met de leeftijd, verkleint alles.
De wereld die vroeger zo groot leek wordt kleiner.
Meer bevattelijk.
We kunnen er steeds minder omheen dat we het einde niet kunnen ontlopen.
Alsof het bijna voelbaar onder onze huid kruipt.

We hoeven ook op steeds minder te hopen.
Vele uitdagingen die vroeger zo belangrijk leken, vallen weg.
Er blijven enkel nog de grote belangen over:
gezondheid.
Liefde — als we het geluk hebben nog genoeg betekenisvolle relaties te hebben.

Voor wie kinderen heeft, gaat veel hoop naar hen:
“Hopelijk hebben zij het goed,
en worden ze van veel lijden gespaard.”

Maar je beseft dat ieder mens vroeg of laat
de hardheid van de vergankelijkheid zal ervaren.
En die dag komt sneller dan we gehoopt hadden.

Toch zeg ik tegen iedereen:
Laat de hoop nooit varen.
Het is dat laatste strohalmpje waaraan je je kan vastklampen.
Misschien is het net voldoende
om het noodlot af te wenden.
En zo toch nog een beter einde aan je verhaal te breien.
Want ook de speling van het lot is maar een gril van de kosmos.
Die misschien gewoon de laatste strohalm mist in de storm die het aanrichtte.

Hoop is geen wens.
Geen zekerheid.
Maar een zachte toespeling op wat nog zou kunnen.
Een poging om richting te geven aan het ongrijpbare.

Wat betekent hoop voor jou vandaag?